Growth Mindset คือกรอบความคิด ความเชื่อมั่นในคุณค่า ในความสามารถของตนเอง จนส่งผลต่อการเปลี่ยนแปลงทางพฤติกรรมไปในทางที่ดีขึ้น
คนแต่ละคนจะมี “กรอบความคิด (Mindset) “ ของตนเอง ความคิดนี้เป็นสิ่งที่สั่งสมมาในแต่ละบุคคล เกิดจากความเชื่อ ประสบการณ์ การเลี้ยงดู สังคม การศึกษา ฯลฯ แต่ละคนจึงแตกต่างกัน กรอบความคิด (Mindset) มี 2 ประเภท เรียกง่ายๆคือ แบบยึดติด ( Fixed Mindset) กับ แบบเติบโต (Growth Mindset)
ในโลกที่มีการเปลี่ยนแปลงรวดเร็ว คนเราจำเป็นต้องมีกรอบความคิดแบบเติบโต (Growth Mindset) เพื่อที่จะปรับตัวให้ทัน สามารถดำรงชีวิตได้ดี มีคุณภาพ พร้อมเรียนรู้สิ่งต่างๆที่เปลี่ยนแปลงรอบตัวด้วยความเข้าใจ รวมทั้งมีความสัมพันธ์กับคนรอบข้างอย่างอบอุ่น
แม้ว่าการมี Growth Mindset จะเป็นสิ่งสำคัญ แต่หลายๆคนก็ยังไม่สามารถสร้างกรอบความคิดแบบเติบโต (Growth Mindset) ทั้งนี้เพราะอุปนิสัย ความคุ้นเคยเดิม ความรู้สึกที่ไม่มั่นใจ เป็นต้น
ในบทความนี้จะแนะนำการพัฒนากรอบความคิดแบบเติบโต (Growth Mindset) จากภายใน ไปสู่ภายนอก มี 6 ขั้นตอนด้วยกัน
-
การเข้าถึงคุณค่าของตนเอง
มนุษย์ทุกคนมีคุณค่าในตนเอง แต่บางครั้งด้วยความวุ่นวายทางจิตใจ ทำให้ไม่เห็นคุณค่าของตนเอง จมอยู่ในกรอบความคิดเก่าๆ การเข้าถึงคุณค่าของตนเองจะช่วยให้ มีความมั่นใจ รักตนเอง เชื่อมั่นว่าในความสามารถ มีพลังโฟกัสไปที่เป้าหมาย นั่นคือ มีกรอบความคิดแบบเติบโต (Growth Mindset)
การฝึกใจให้มีพลัง ด้วยการทำสมาธิ มีสติจะช่วยให้รู้ทันความรู้สึกของตนเอง รู้ความสำคัญของปัจจุบัน ปล่อยวางเรื่องราวในอดีต ยอมรับและเข้าใจตนเอง ดังนั้น การทำสมาธิจึงเป็นที่นิยมทั่วโลกว่าเป็นพื้นฐานสำคัญสำหรับผู้สนใจพัฒนาตนเอง
2.ปรับปรุงการพูดกับตนเอง
การให้พลังกับจิตใจด้วยการใช้ภาษาเชิงบวกกับตัวเอง การพูดกับตนเอง (Self-Talk) เป็นสิ่งที่เราเผลอทำเป็นประจำทุกวันๆ อาจจะเป็นการคิดในใจในเรื่องราวต่างๆ คิดถึงความกังวล การปรับเปลี่ยนเรื่องราวเหล่านั้น ให้เป็นคำพูดเชิงบวก ให้กำลังใจกับตนเองให้พร้อมเปิดรับความท้าทาย เข้าใจเงื่อนไขของความสำเร็จและความล้มเหลว ก็จะช่วยเปลี่ยนกรอบความคิดให้ยืดหยุ่น พร้อมรับการเปลี่ยนแปลง
ลักษณะการพูดกับตนเองที่สำคัญ คือ ให้คุณค่ากับความพยายามของตนเอง เห็นความท้าทายในฐานะโอกาส ยกตัวอย่างเช่น
- ความล้มเหลวทำให้ฉันได้เติบโต
- ฉันสามารถทำได้ทุกอย่างที่ฉันต้องการ
- ฉันได้รับแรงบันดาลใจจากความสำเร็จของคนอื่น
- ฉันไม่กลัวในการสร้าง (ทำ) สิ่งใหม่ๆ
- การล้มเหลวที่แท้จริง คือการไม่ได้พยายาม
- แม้ว่าจะลำบากบ้าง แต่ฉันรู้ว่าฉันทำได้
3.พูดกับผู้อื่นด้วยจิตใจที่เปิดกว้าง
พูดกับผู้อื่นด้วยจิตใจที่เปิดกว้างจะช่วยให้กรอบความคิดถูกขยาย การเปิดใจเรียนรู้สิ่งต่างๆ รอบๆตัว ไม่ว่าจากเพื่อนที่ทำงาน โรงเรียน หรือคนทั่วไปรอบๆตัว จะช่วยขยายกรอบความคิดของเราให้เติบโต มองเห็นสิ่งดี มองเห็นวิถีชีวิตแบบอื่นๆ จิตใจที่เปิดกว้าง จะทำให้มีใจสบาย แบ่งบันมิตรภาพต่อกัน การขยายใจให้เปิดกว้างอาจอยู่ในรูปแบบการให้ ให้คำชื่นชมความสำเร็จของผู้อื่นด้วยความจริงใจ ให้กำลังใจผู้อื่นเป็นต้น
4. การวางแผนงานอย่างเป็นลำดับ และการให้รางวัลตนเองเป็นระยะ
ความสำเร็จ (เป้าหมาย) หลายๆครั้งคือการเดินทางไกล มีรายละเอียดและองค์ประกอบของงานหลายอย่าง หลายขั้นตอน หรือซับซ้อน การวางแผนงานอย่างเป็นลำดับ จะช่วยให้การทำงานเป็นไปอย่างเป็นระบบ
การมีกรอบแบบยึดติด ( Fixed Mindset) บางครั้งเกิดจากความรู้สึกว่า สิ่งนั้นเป็นไปไม่ได้ เราไม่สามารถทำได้ การวางแผนที่ดี ที่เด่นชัดจะช่วยให้เกิดความเชื่อมั่นในตนเอง และสามารถทำงานให้มีความคืบหน้าไปได้จริง
นอกจากนี้ การรู้จักให้รางวัลตนเองเป็นระยะ เมื่อทำงานถึงเป้าในแต่ละขั้น ไม่ว่าจะเป็นสิ่งของ คำพูดที่ชื่มชนตนเอง กิจกรรมพิเศษ สิ่งเหล่านี้เป็นสิ่งที่ช่วยเตือนความคิดของตัวเรา และตอกย้ำการกระทำของเรา การเปลี่ยนแปลงของเราว่ามีคุณค่า เกิดผลสำเร็จจริง ซึ่งก็คือช่วยให้ กรอบความคิดแบบเติบโต (Growth Mindset) ของเราแข็งแรงนั่นเอง
5.ตรวจสอบ Feedback อย่างสม่ำเสมอ
การตรวจสอบ Feedback อย่างสม่ำเสมอ เป็นส่วนหนึ่งของการเรียนรู้ “ผลลัพธ์ของการกระทำ จะเป็นสิ่งที่สำคัญที่สุด จะเป็นการเปลี่ยนความคิด ความเชื่อ และเป็นทางสู่การพัฒนาในครั้งต่อๆไป
การวิพากษ์ Feedback (การคิดเชิงวิพากษ์คืออะไร) จะช่วยให้เราเข้าใจสถานการณ์ เสียงสะท้อน ผลลัพธ์ได้ดีขึ้น ได้มุมมองที่หลากหลายเปิดกว้างยิ่งขึ้น ซึ่งก็ช่วยให้กรอบความคิดของเราขยายและยืดหยุ่น นั่นก็คือเกิด Growth Mindset นั่นเอง
6.เรียนรู้และพัฒนาตนเองอยู่เสมอ
มีความอุตสาหะในการเรียนรู้จากแหล่งต่างๆ หมั่นคบหาผู้รู้ พี่เลี้ยงที่มีประสบการณ์ หลีกเลี่ยงสื่อ เรื่องราวที่ไม่มีคุณภาพ ที่จะรบกวนจิตใจ
แหล่งข้อมูลเกี่ยวกับ Growth Mindset