มนุษย์แตกต่างจากสิ่งมีชีวิตประเภทอื่น คือความสามารถในการคิดแบบเป็นเหตุผล ในโลกที่ข้อมูลข่าวสารมีปริมาณมาก เนื้อหา ปคะเด็น ความหลากหลายของแนวคิด เราก็จะเห็นการใช้เหตุผลหลากหลายรูปแบบ และการอ้างว่าใช่เหตุผลทั้งๆที่ความจริงได้ละทิ้งเหตุผลไปแล้ว อยากได้ข้อสรุปที่ตนเองต้องจนที่เรียกว่า พูดแบบกำปั้นทุบดิน พูดขอไปที
ความสามารถในการใช้เหตุผล หรือเรียกว่าตรรกะ ถูกเชื่อว่าสัมพันธ์กับ IQ หรือความสามารถทางสติปัญญา คือ การที่เรามีความสามารถในการคิด ใช้สมองแยกแยะสิ่งต่างๆ การประมวล การสรุปผล อย่างรวดเร็ว ยกตัวอย่างเช่น
เด็กที่มีการเรียนที่ดี คะแนนที่ดี ก็จะมีแนวโน้มในการพูด การอธิบายความ กาสรุปความสิ่งที่ตนเองเข้าใจ ได้อย่างเป็นเหตุผลเป็นผล น่าฟังเป็นต้น
สิ่งที่น่าสังเกตุคือ ในชีวิตประจำวัน คนที่มี IQ ดีๆ เป็นผู้ที่เราเคยยอมรับความสามารถ แต่เมื่อใช้ชีวิตหรือทำงานร่วมกัน กลับทำสิ่งที่ไม่ถูกต้อง อ้างเหตุผลแบบผิดๆ
ความสำคัญก็คือ การใช้เหตุผลที่จริงแล้วจะเกิดขึ้นได้โดยการใช้ใจรวมกับสมอง ในการจะเข้าใจตนเองและผู้อื่นอย่างแท้จริง ยอมรับในความเป็นจริง
ฉะนั้น แม้ผู้ที่มี IQ สูง แม้จะสามารถในการจำหลักตรรกศาสตร์ สามารถพูดได้ดี แต่อาจสอบตกการใช้เหตุผลในการดำเนินชีวิต ในขณะเดียวกัน เด็กที่มี IQ ต่ำ แต่ EQ สูง อาจจำหลักตรรกศาสตร์ไม่ได้ พูดจาไม่เก่ง แต่มีความสามารถในการใช้เหตุผล ด้วยหัวใจ รวมถึงในบางครั้ง หากให้เวลา ก็จะสามารถเข้าใจ หลักตรรกะ หรือแนวคิดยากๆ ได้ด้วยความเพียร
ในความเป็นคนที่จะมีเหตุผล สมองและหัวใจนั้นสำคัญเท่าเทียมกัน